-
西里西亞語
鎖定
- 中文名
- 西里西亞語
- 外文名
- ślůnsko godka
- 或 稱
- 上西里西亞語
- 波蘭語
- Język śląski
西里西亞語分佈狀況
西里西亞語使用者多數生活在分隔了波蘭西南部與捷克東北部的上西里西亞地區。現今,西里西亞語是西里西亞歷史上東邊界線與Syców到Prudnik連線之間的這塊區域,也就是Rawicz區域內的常用語言。直至1945年,西里西亞語還曾使用於飛地的下西里西亞,在該地的多數德裔民眾中使用下西里西亞語。
根據2002年的波蘭官方人口普查,大約60,000人自稱他們的母語是西里西亞語,超過173,000人宣稱他們是西里西亞族的。 切申西里西亞語(Cieszyn Silesian)約有十萬使用者居住在捷克;在波蘭的切申西里西亞地區也廣泛使用。切申西里西亞方言使用者多認為他們在民族層面上屬於波蘭人。在捷克共和國最近一次官方人口普查中,10,878人宣稱屬於西里西亞族。
西里西亞語對西里西亞語的認同
2003年,西里西亞民族出版公司(Narodowa Oficyna Śląska)開始其業務。這個出版社由西里西亞族人聯盟(Związek Ludności Narodowości Śląskiej)創立,出版西里西亞語的書籍以及有關西里西亞的書籍。
首個官方的西里西亞語全國聽寫競賽(Ogólnopolskie Dyktando Języka Śląskiego)於2007年8月舉行。
2008年1月30日以及6月中,為提升西里西亞語的兩個組織成立:Pro Loquela Silesiana 和 "Tô";warzistwo Piastowaniô Ślónskij Môwy "Danga"。
2008年6月30日,在卡托維茲的西里西亞議會大廈,展開了一場關於西里西亞語地位的討論。政治家、語言學家、感興趣組織的代表、處理西里西亞語的人們參與了這次討論。這次討論的題目是“西里西亞語,方言或早已是語言?”("Śląsko godka - jeszcze gwara czy jednak już język"?)
西里西亞語字母
Aa Bb Cc Ćć Čč Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Ńń Oo Pp Rr Řř Ss Śś Šš Tt Uu Ůů Ww Yy Zz Źź Žž
以及這些二合字母: Ch Dz Dź Dž。
西里西亞語例子
西里西亞文 Uojče naš, kery ježeś w ńybje, bydź pośwjyncůne mjano Twoje. Přińdź krůlestwo Twoje, bydź wola Twoja, jako we ńybje, tak tyž na źymji. Chlyb naš každodźynny dej nům dźiśej. A uodpuść nům naše winy, kej a my uodpuščůmy našym wińńikům. A ńy wůdź nos na pokušyńy, nale zbow nos uode zuygo. Amyn. | 波蘭文 Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się imię Twoje, przyjdź królestwo Twoje, bądź wola Twoja jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jak i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie, ale zbaw nas ode złego. Amen. | 捷克文 Otče náš, jenž jsi na nebesích, posvěť se jméno Tvé Přijď království Tvé. Buď vůle Tvá, jako v nebi, tak i na zemi. Chléb náš vezdejší dej nám dnes A odpusť nám naše viny, jako i my odpouštíme naším viníkům a neuveď nás v pokušení, ale zbav nás od zlého. Amen. |
西里西亞語方言
波蘭的語言學家,如:Jan Niecisław Baudouin de Courtenay (19th-20th century)、 Jolanta Tambor, Tomasz Wicherkiewicz, Tomasz Kamusella贊成它作為一種語言。
國際的語言學家,如:德國人Reinhold Olesch, 德國人Gerd Hentschel,美國人Ewald Osers (1949),美國人Norman Davies, 捷克Óndra Łysohorsky 贊成它作為一種語言或者斯拉夫語族中的一種。
西里西亞語文化
文化方面,西里西亞語在近期取得了較快的發展,比如:
電視、廣播(如西里西亞電視台, Slonsky)
音樂組合 (如,Hasiok, Dohtor Miód)
戲劇(如,西里西亞劇院的"Polterabend" [26])
電影 (如,"Święta wojna")
書籍 (如, 西里西亞語聖經)