複製鏈接
請複製以下鏈接發送給好友

核盤菌

鎖定
核盤菌(Sclerotinia sclerotiorum)是一種危害作物和蔬菜的世界性的重要的植物病原菌。核盤菌可以廣泛地侵染很多單子葉和雙子葉植物。對菌核病的防治主要依靠化學農藥,然而化學防治不僅成本高、污染環境,而且防效也不理想;同時,食品的安全性也受到嚴重影響。
中文名
核盤菌 [1] 
外文名
Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary [1] 
子囊菌門
錘舌菌綱
柔膜菌目
核盤菌科
核盤菌屬 [1] 
編    號
1792 [2]  、8416 [3] 

核盤菌參考資料

Vergl. Morph. Biol. Pilze, Mycst. Bact. p.22, 1884. Teng, Fungi China p. 261, 1963, Tai, Syll. Fung. Sin. p. 308, 1979. [3] 
戴芳瀾: 中國真菌總彙, 第 308-313 頁, 科學出版社, 1979. [2] 

核盤菌形態特徵

核盤菌 核盤菌
子囊盤小, 呈小杯狀,淺肉色至褐色,單個或幾個從菌核上生出,直徑0.5-1cm,柄褐色細長,彎曲,長3-5cm,向下漸細,與菌核相連。菌絲體可以形成菌核,長柄的褐色子囊盤產生在菌核上。菌核形狀多樣,長3-15μm。子囊圓柱形,120-140μm×11μm,孢子通常8個,單行排列,橢圓形,8-14μm×4-8μm,側絲細長, 線形, 無色, 頂部較粗。 [1] 

核盤菌形態描述

菌核黑色,不規則形,由暗色的皮層和無色的髓部構成,5-18×2-6 mm;子囊盤生於菌核上,盤狀,中央凹陷,具柄,直徑1.7-7.0 mm,子實層米色、肉桂色、或淡褐色,子層託顏色稍淡於子實層,柄基部暗色;外囊盤被為角胞組織,厚35-76(-105)μm,外層細胞近球形、橢圓形或長形,細胞縱軸與囊盤被表面垂直,8-32×7-23μm;盤下層為交錯絲組織,厚50-260μm,菌絲無色,寬3-8μm;子實下層發育不健全,厚 15-30μm;子實層厚 127-150μm;子囊近圓柱形,具8個子囊孢子,孔口在碘液中呈藍色,110-130×5.0-6.5μm;子囊孢子橢圓形至近梭形,無色,單細胞,不具油滴或具 2個小油滴,在子囊中單列排列, 7.5-11.0×3.0-4.0μm;側絲線形,寬1.5-2.0μm。小分生孢子在培養中常見。 [3] 

核盤菌生態習性

生於林地、田間上,是油菜的重要病原物。 [1] 

核盤菌分佈地區

吉林、河南、江蘇、四川、廣西、廣東、江西、福建、台灣、湖南、湖北、浙江、甘肅、陝西、貴州、新疆等。 [1] 

核盤菌經濟用途

記載可食用,不過一般個體小,食用價值不大。日本曾利用此菌發酵培養,製取的多糖,對小白鼠肉瘤180有抑制作用。另外,此菌危害十字花科、豆科、茄科、芸香科等植物。 [1] 

核盤菌採集地

Acalypha australis L. (鐵莧菜):台灣 ( 653 ).
Allium fistulosum L. (葱):台灣 ( 653 ).
Alternanthera sessilis (L.) DC. (連子草):台灣 ( 653 ).
Amaranthus viridis L. (皺果莧):台灣 ( 653 ).
Anagallis arvensis L. (海綠):台灣 ( 653 ).
Apium graveolens L. (芹菜):台灣 ( 653 ).廣西 ( 4 ).
Arctium lappa L. (牛蒡):台灣 ( 653 ).
Asteromaea indica (L.) Bl. (雞兒腸):四川 ( 262 ).
Astragalus sinicus L. (紫雲英):台灣 ( 653 ).
Beta vulgaris L. ([艹+恭]菜):台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).
Bidens pilosa L. (三葉鬼針草):台灣 ( 653 ).
Blumea sericans Hook. f. (絲艾納香):台灣 ( 653 ).
Boehmeria nivea (L.) Gaud. ( 麻):台灣 ( 653 ).
Bothriospermum tenellum Fisch (柔弱斑種草):台灣 ( 653 ).
Brassica campestris L. (野油菜):浙江 ( 104 ).江西 ( 43 ).台灣 ( 653 ).廣東 ( 211 ).廣西 ( 41 ).
Brassica campestris L. var. oleifera DC. (油菜):浙江 ( 256 ).江西 ( 71 ).福建 ( 307 ).湖北 ( 298 ).湖南 ( 56 ).
Brassica campestris L.var.purpuraria Bail. (紫菜薹):四川 ( 262 ).
Brassica cernua Forbes et Hemsl. (大油菜):四川 ( 262 ).
Brassica chinensis L. (小油菜):浙江 ( 25 ).廣西 ( 4 ).四川 ( 262 ).
Brassica juncea (L.) Czern. et Coss. (芥菜):浙江 ( 25 ).台灣 ( 653 ).湖北 ( 298337;).廣西 ( 4 ).四川 ( 262 ).
Brassica juncea (L.) Czern. et Coss. var. tumida Tsen et Lee (莖用芥菜):四川 ( 165 ).
Brassica oleracea L. (甘藍):江蘇 ( 43 ).台灣 ( 653 ).湖北 ( 298 ).廣西 ( 4 ).四川 ( 262 ).
Brassica oleracea L. var. botrytis L. (花椰菜):台灣 ( 653 ).
Brassica oleracea L. var. capitata L. (捲心菜):吉林 ( 282 ).浙江 ( 256 ).福建 ( 29195;).湖南 ( 191 ).
Brassica pekinensis Rupr. (大白菜):吉林 ( 282 ).新疆 ( 137 ).
Brassica rapa L. (蕪菁):廣西 ( 130 ).
Brassica spp. (芥屬):浙江 ( 25 ).四川 ( 112 ).
Cajanus cajan (L.) Millsp. (木豆):廣西 ( 4 ).四川 ( 262 ).
Calendula arvensis L. (小金盞花):台灣 ( 653 ).
Campanula acuminata Decaisne (尖風鈴草):四川 ( 262 ).
Cannabis sativa L. (大麻):新疆 ( 137 ).
Capsella bursa-pastoris (L.) Medik. (薺):台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).
Capsicum annuum L. (辣椒):吉林 ( 282 ).廣西 ( 4 ).
Capsicum longum L. (長辣椒):台灣 ( 653 ).
Cardamine flexuosa With. subsp. debilis (D.Don) O. E. Schulz (小碎米薺):四川 ( 262 ).
Cardamine hirsuta L. (碎米薺):台灣 ( 653 ).
Carum petroselinum Benth. et Hook. f. ([艹+巖][艹+頁]蒿):台灣 ( 653 ).
Catharanthus roseus (L.) Don (長春花):台灣 ( 653 ).
Centaurea cyanus L. (矢車菊):台灣 ( 653 ).
Centella asiatica (L.) Urban (積雪草):台灣 ( 653 ).
Centipeda minima (L.) A. Br. et Aschers. (石胡荽):台灣 ( 653 ).
Chenopodium album L. (藜):四川 ( 262 ).
Chenopodium ficifolium Smith (榕葉藜):台灣 ( 653 ).
Chrysanthemum cinerariaefolium Bocc. (除蟲菊):台灣 ( 653 ).
Chrysanthemum coronarium L. (冠菊):台灣 ( 653 ).
Chrysanthemum indicum L. (野菊):四川 ( 262 ).
Cirsium japonicum DC. (薊):台灣 ( 653 ).
Citrus sinensis (L.) Osbeck (橙):四川 ( 262 ).
Citrus sp. (柑桔屬):四川 ( 372 ).
Commelina nudiflora L. (裸花鴨跖草):台灣 ( 653 ).
Corydalis bulbosa DC. (元胡):浙江 ( 254 ).
Crepis japonica (L.) Benth. (黃鵪菜):台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).
Crotalaria juncea L. (菽麻):台灣 ( 653 ).
Crotalaria striata DC. (圓葉豬屎豆):台灣 ( 653 ).
Cruciferae (十字花科):江西 ( 71 ).
Cryptotaenia japonica Hassk. (鴨兒芹):台灣 ( 653 ).
Cucurbita moschata Duch. (南瓜):四川 ( 262 ).
Dahlia pinnata Cav. (大麗花):台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).
Datura alba Nees (白曼陀羅):台灣 ( 653 ).
Daucus carota L. (野胡蘿蔔):吉林 ( 282 ).新疆 ( 137149;).台灣 ( 653 ).河南 ( 26 ).湖北 ( 298 ).四川 ( 262 ).
Dianthus chinensis L. (石竹):四川 ( 262 ).
Dichrocephala latifolia DC. (山胡椒菊):台灣 ( 653 ).
Dolichos sp. (扁豆屬):台灣 ( 653 ).
Eclipta alba (L.) Hassk. (鱧腸):台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).
Eleusine indica (L.) Gaertn. (蟋蟀草):台灣 ( 653 ).
Emilia sonchifolia DC. (一點紅):台灣 ( 653 ).
Erigeron crispus Pourr. (香絲草):台灣 ( 653 ).
Eupatorium formosanum Hayata (台灣澤蘭):台灣 ( 653 ).
Foeniculum officinale All. (懷香):台灣 ( 653 ).
Gaillardia pulchella Fong (天人菊):台灣 ( 653 ).
Galium aparine L. (豬殃殃):四川 ( 262 ).
Glycine max (L.)Merr. (大豆):吉林 ( 282 ).浙江 ( 256 ).廣西 ( 4 ).四川 ( 112 ).
Glycine max (L.) Sieb. et Zucc. (野大豆):吉林 ( 282;572;).台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).台灣 ( 653 ).
Gnaphalium indicum L. (狹葉鼠麴草):吉林 ( 282;572;).台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).台灣 ( 653 ).
Gnaphalium luteo-album L. (黃白鼠麴草):四川 ( 262 ).
Gnaphalium multiceps Wall. (鼠麴草):台灣 ( 653 ).
Gynandropsis gynandra (L.) Briq. (粘白花菜):台灣 ( 653 ).
Helianthus annuus L. (向日葵):吉林 ( 282 ).黑龍江 ( 78 ).甘肅 ( 62 ).江西 ( 71283;).台灣 ( 653 ).
Helichrysum bracteatum Willd. (蠟菊):台灣 ( 653 ).
Hemistepta lyrata Bunge (泥胡菜):台灣 ( 653 ).
Hibiscus esculentus L. (潺茄):台灣 ( 653 ).
Hibiscus rosa-sinensis L. (朱槿):台灣 ( 653 ).
Hibiscus sabdariffa L. (玫瑰茄):台灣 ( 43;653;).
Hibiscus schizopetalus Hook. f. (吊燈花):台灣 ( 653 ).
Hydrocotyle sibthorpioides Lam. (天胡荽):台灣 ( 653 ).
Indigofera arrecta Hochst. (直立木藍):台灣 ( 653 ).
Ipomoea batatas (L.) Poir. (番[艹+諸]):吉林 ( 282 ).福建 ( 29 ).台灣 ( 653 ).廣西 ( 4 ).
Ipomoea reptans Poir. (蕹菜):台灣 ( 653 ).湖北 ( 337 ).廣西 ( 4 ).
Ixeris debilis A. Gray (剪刀股):台灣 ( 653 ).
Ixeris denticulata (Houtt.) Stebbin (苦蕒菜):廣西 ( 41 ).
Lactuca formosana Maxim. (台灣萵苣):台灣 ( 653 ).
Lactuca gracilifolia DC. (細葉萵苣):四川 ( 262 ).
Lactuca indica L. (山萵苣):台灣 ( 653 ).
Lactuca oldhamii Maxim. (奧氏萵苣):台灣 ( 653 ).
Lactuca sativa L. (萵苣):陝西 ( 356 ).新疆 ( 137 ).江蘇 ( 43 ).浙江 ( 25 ).江西 ( 71 ).福建 ( 29310;).台灣 ( 653 ).河南 ( 26 ).湖北 ( 298 ).湖南 ( 191 ).廣東 ( 346 ).廣西 ( 441130191;).四川 ( 262 ).雲南 ( 272 ).
Lactuca sativa L. var. capitata DC. (捲心萵苣):吉林 ( 282 ).
Lactuca sp. (山萵苣屬):台灣 ( 653 ).
Leonurus sibiricus L. (益母草):台灣 ( 653 ).
Lepidagathis formosensis Clarke (台灣鱗花草):台灣 ( 653 ).
Linum usitatissimum L. (亞麻):台灣 ( 666 ).
Lobelia chinensis Lour. (半邊蓮):台灣 ( 653 ).
Lycopersicum esculentum Mill. (番茄):台灣 ( 653 ).廣西 ( 4 ).
Malva sylvestris L. (錦葵):四川 ( 262 ).
Malva verticillata L. (冬葵):台灣 ( 653 ).
Manihot esculenta Crantz (木薯):台灣 ( 653 ).
Mazus japonicus (Thunb.) Kuntze (日本通泉草):台灣 ( 653 ).
Mazus stachydifolius (Turcz.) Maxim. (彈刀子菜):四川 ( 262 ).
Medicago saativa L. (紫苜蓿):台灣 ( 653 ).
Mentha arvensis L. var. Piperascens Malinv. (野薄荷):台灣 ( 653 ).
Morus alba L. (桑):浙江 ( 2443;).台灣 ( 653 ).
Nicotiana tabacum L. (煙草):新疆 ( 137 ).台灣 ( 565 ).廣西 ( 4 ).四川 ( 172262;).
Ocimum basilicum L. (羅勒):台灣 ( 666 ).
Oenanthe javanica (Bl.) DC. (水芹):台灣 ( 653 ).
Oxalis corniculata L. (酢漿草):台灣 ( 653 ).
Panicum repens L. ( 地黍):台灣 ( 653 ).
Passiflora caerulea L. (西番蓮):台灣 ( 653 ).
Petunia violacea Lindl. (撞羽牽牛):台灣 ( 653 ).
Phaseolus radiatus L. (綠豆):廣西 ( 4 ).
Phaseolus trinervius Heyne (三脈菜豆):台灣 ( 653 ).
Phaseolus vulgaris L. (菜豆):台灣 ( 653 ).廣東 ( 346 ).廣西 ( 4 ).
Phyllanthus niruri L. (珠子草):台灣 ( 653 ).
Pisum sativum L. (豌豆):浙江 ( 25104;).台灣 ( 653 ).廣西 ( 441;).四川 ( 262 ).貴州 ( 232 ).
Plantago asiatica L. (車前):台灣 ( 653 ).
Polygonum aviculare L. ([艹+扁]蓄):四川 ( 262 ).
Polygonum lapathifolium L. (酸模葉蓼):台灣 ( 653 ).
Portulaca oleracea L. (馬齒莧):台灣 ( 653 ).
Psoralea corylifolia L. (補骨脂):吉林 ( 282 ).
Ranunculus cantoniensis DC. (禺毛莨):四川 ( 262 ).
Raphanus sativus L. (蘿蔔):新疆 ( 137 ).浙江 ( 256 ).台灣 ( 653 ).廣西 ( 130 ).四川 ( 262 ).
Raphanus sativus L. var. oleiferus DC. (油蘿蔔):廣西 ( 4 ).
Ricinus communis L. (蓖麻):台灣 ( 597;653;).
Roripa montana (Wall.) Small. ([艹+焊]菜):台灣 ( 653 ).四川 ( 262 ).
Rumex dentatus L. (齒果酸模):四川 ( 262 ).
siengesbeckia orientalis L. ([豚-月+希]薟):台灣 ( 653 ).
Solanum melongena L. (茄):吉林 ( 282 ).台灣 ( 653 ).
Solanumn tuberosum L. (馬鈴薯):台灣 ( 653 ).
Soliva anthemifolia R. Br. (裸柱菊):台灣 ( 653 ).
Sonchus arvensis L. (苣蕒菜):台灣 ( 653 ).
Sophora flavescens Ait. (苦蔘):四川 ( 262 ).
Spinacia oleracea L. (菠菜):台灣 ( 653 ).
Stellaria media (L.) Cyrill (繁縷):四川 ( 262 ).
Stephania hernandifolia Walp. (千金藤):台灣 ( 653 ).
Tagetes patula L. (萬壽菊):台灣 ( 653 ).
Tetragonia expansa Murr. (番杏):台灣 ( 653 ).
Vernonia cinerea Less. (假鹹蝦):台灣 ( 653 ).
Vica cracca L. (廣佈野豌豆):四川 ( 262 ).
Vicia faba L. (蠶豆):新疆 ( 137 ).浙江 ( 25 ).福建 ( 29 ).湖北 ( 298 ).廣西 ,( 4,130 ).四川 ( 262 ).雲南 ( 339 ).
Vicia faba L. var. equina Pers. (馬蠶豆):台灣 ( 653 ).
Vicia sativa L. (救茺野豌豆):四川 ( 43 ).
Xanthum strumarium L. (蒼耳):台灣 ( 653 ).
Zea mays L. (玉蜀黍):廣西 ( 4 ). [2] 
油菜 Brassica compestris L.和向日葵 Helianthus annuus L. 等多種植物的菌核上生 [據 Kohn(1979)記載,該種可寄生在350多種草本植物上]。: [3] 

核盤菌討論

這是 Sclerotinia Fuckel的模式種,其異名多達15個,而且寄主範圍十分廣泛,可寄生在60個科的350餘種草本植物上(Kohn,1979;戴芳瀾,1979)。一般情況下見到的多為該種的菌核,子囊盤從菌核上產生,油菜菌核的子囊盤比較容易獲得。 [3] 
參考資料