複製鏈接
請複製以下鏈接發送給好友

巴釐語

鎖定
巴釐語英語:Balinese / 巴釐語: Basa Bali)是一種通行於印度尼西亞巴厘島語言,在東爪哇珀尼達島北部和龍目島西部也有人使用,使用人口約330萬(2000年),屬於南島語系馬來—波利尼西亞語族。
中文名
巴釐語
外文名
Balinese
類    別
通行於印度尼西亞巴厘島的語言
所屬語系
南島語系

目錄

巴釐語發展現狀

大部分巴釐語的使用者還通曉印度尼西亞語。 2011年,巴釐文化理事會估計,巴厘島上日常生活中仍在使用巴釐語的人不超過100萬,在城市裏,父母只教子女印尼語甚至是英語。同時,大眾傳媒和學校中的對話已越來越少。大多數人對巴釐語的文字很不熟悉,大部分巴釐人只把它作為一種基礎語言,在日常生活中與印尼語混用。但是在巴厘島以外的其他地區,巴釐語仍被使用,並且在語言保護中起着重要作用。
巴釐語有一套傳統的字母稱為“Aksara Bali(巴釐字母)”,也叫“Carakan”,是一種源自婆羅米字母的文字,同爪哇語的傳統文字很相似。巴釐語常使用拉丁化字母。

巴釐語語音

輔音:
-
唇音
齒音
硬齶音
軟齶音
聲門音
塞音
p
b
t
d
c
ɟ
k
ɡ
-
鼻音
m
n
ɲ
ŋ
-
擦音
-
s
-
-
h
顫音
-
r
-
-
-
邊音
-
l
-
-
-
通音
w
-
j
-
-
元音
-
i
-
u
半開
e
ə
o
-
a
-

巴釐語語法

1、名詞
巴釐語名詞沒有語法性,也沒有區分單複數的形態。在名詞詞尾上加-é(輔音結尾)/-né(元音結尾)表示定指,如:
biu香蕉→biuné這隻香蕉
jadma 人→jadmané 這個人
asu 狗→asuné 這條狗
alas 樹林→alasé 這片樹林
cicing 狗→cicingé 這條狗
anak 人→anaké 這個人
2、形容詞
巴釐語形容詞大部分沒有形態變化,表示程度時在前面加副詞即可,小部分名詞可以添加詞尾表示程度強弱,如:
becik 好→kirang becik 不太好→langkung becik 比較好→pinih becik 極好
corah 壞→kirang corah 不太壞→langkung corah 比較壞→pinih corah 極壞
gencang 快→gencangan 極快(=paling gencang)
tegeh 高→tegehan 極高(=paling tegeh)
3、動詞
巴釐語動詞詞幹有兩種形態:詞首為非鼻音、詞首為鼻音。非鼻音的形態通常用於命令式。詞首鼻音化有如下一些規則:
(1)詞首為t、d變為n
tingal→ningal看
takeh→nakeh猜
dampeh→nampeh吹
dangsek→nangsek推、按
(2)詞首為b、p變為m
beli→meli 買
bésbés→mésbés 撕碎
pangseg→mangseg 打碎
polih→molih 獲得
(3)詞首為c、s、j變為ny
cingak→nyingak 注意
sabat→nyabat 扔
jemuh→nyemuh 曬
(4)詞首為l、r時在前面加nge-
lantur→ngelantur 持續
labur→ngelabur 塗刷
racik→ngeracik 攪拌
rajah→ngerajah 畫神秘圖案、紋身
(5)詞首為k變為ng
kutang→ngutang 拋棄
kutik→ngutik 戳
(6)詞首為元音則添加ng-
aba→ngaba 攜帶
alih→ngalih 尋找
ampad→ngampad 割
帶鼻音動詞與非鼻音動詞在表達相同意義的時候,語序有所不同,如:
Sampiné adep tiang ka anaké ento.(sampi牛-né定指,adep賣,tiang我,ka向,anak人-é定指,ento那個)
Tiang ngadep sampiné ka anaké ento.(ngadep為adep的帶鼻音形式)
我把牛賣給了那個人。
巴釐語動詞沒有表示時態的形態,需要區分時加相應的副詞、助動詞等,如:
Ané cén dogén lakar juang tiang. 無論給我哪一個我都要。(lakar 打算,juang 拿)
Sané alit jaga tumbas tiang. 我要買小的那個。(jaga 將要,tumbas 買)
Ipun sampun/suba ngantos sué. 他已經等了很長時間了。(sampun 已經/suba 已經,ngantos 等待)
Tiang sampun/suba uning saking ibi. 我昨天就已經知道了。(uning 知道)
動詞的被動式通過添加詞綴構成,如:juk→juka被抓,gae→gaena被做,entung→entunganga被扔,tunas→katunas被拿,tumbas→katumbas被買
4、敬語
巴釐語同爪哇語類似,根據説話雙方的地位,所用詞有很大區別。多數詞都有高變體(alus,意為“高雅的”)和低變體(lumrah,意為“熟悉的”)的區別。高變體通常用雙方關係較遠、場合較為正式的對話中;低變體常用於關係親密的熟人之間。以下是一些對照詞彙。
高變體
低變體
譯文
高變體
低變體
譯文
dados
dadi
是、成為
uning
tawang
知道
meneng
nongos
napi
apa
什麼
niki
ené
這個、這些
pisang
biu
香蕉
parab
adan
名字
ulam
ring
sig
在……(裏)
bojog
wenara
saking
uli
從……
buyung
laler
蒼蠅
sira
nyén
céléng
bawi
suwitra
timpal
朋友
cicing
asu
tiang/titiang
cang/ciang
bébék
bébék
berat
baat
重的
ajak
sareng
和……
abang
barak
紅的
buah
woh
水果
alit
cenik
小的
pasih
segara
kosek
cupit
窄的
tumbas
beli
putih
petak
白的
medal
pesu
出去
selem
ireng
黑的
nganggé
nganggo
使用
panjang
lantang
長的
masolah
ngigel
跳舞
jagat
gumi
(家、世界
rauh
teka
到達
lelawah
lelawah
蝙蝠
gajah
gajah
basa
basa
語言
méong
méong

巴釐語數詞

基數詞
0
kosun(puyung)
10
dasa,dasa
20
duang dasa(kalihdasa)
1
besik(siki, adiri,eka
11
solas
21
duang dasa besik; selikur
2
dua(kalih,dwi
12
roras
22
duang dasa dua; dualikur
3
telu(tiga,tri
13
telu las
23
duang dasa telu; telulikur
4
empat,(papat,catur
14
pat belas
24
duang dasa papat
5
lima(panca
15
lima las
25
duang dasa lima; selae
6
nenem(nem,sad
16
nem belas
26
duang dasa nenem
7
pitu(sapta
17
pitu las
27
duang dasa pitu
8
kutus(asta
18
plekutus
28
duang dasa kutus
9
sia(sanga
19
sia ngolas
29
duang dasa sia
10
dasa,dasa
-
-
1,000
siu
20
duang dasa; kalihdasa
-
-
2,000
duang tali
30
telung dasa; tigang dasa
35
telung dasa lima;
sasur
3,000
telung tali
40
petang dasa
45
petang dasa lima;
setiman
4,000
empat tali
50
limang dasa; seket
-
-
5,000
limang tali
60
nenem dasa, nemdasa
-
-
6,000
nem tali
70
pitung dasa
75
pitung dasa lima;
telung benang
7,000
pitung tali
80
ulungdasa
-
-
8,000
kutus tali
90
sangadasa
-
-
9,000
siang tali
100
satus
200
satak
-
-
300
telung atus
-
-
-
-
10,000
dasa tali, rhiba hauna
-
-
-
-
1,000,000
yuta
-
-
-
-
2,000,000
kalih yuta
-
-
-
-
once
acepok, ping cepok, ping siki
-
-
-
-
twice
ping pindo, ping kalih
-
-
-
-
序數詞
1
ané paling malu, sané kapertama
2
ané nomer dua, sané kaping kalih
3
ping telu
4
ping empat
5
ping lim
6
ping nenem
7
ping pitu
8
ping kutus
9
ping sia
10
ping dasa