-
尼泊爾語
(印歐語系印度語族語言)
鎖定
尼泊爾語分佈地區
使用範圍包括東尼泊爾,直到印度領土北安查爾邦(Uttaranchal)和喜馬偕爾邦(Himachal Pradesh)。尼泊爾語是分佈在最東部的帕哈里語,它是一組使用於喜馬拉雅山低海拔地區的語言。尼泊爾語在發展過程中與一些藏緬語族有着非常緊密的聯繫,最顯著的是尼瓦爾語,顯示了藏-緬語的影響。尼泊爾語與北印度語很近似,但稍顯保守,來自波斯語和英語的藉詞少於北印度語,較多的詞源自梵語。
尼泊爾語歷史沿革
尼泊爾古代的文學語言形成於14世紀。18世紀廓爾喀族崛起,形成了現代尼泊爾王國的基礎,因此尼泊爾語有時也稱為廓爾喀語(Gorkhali)。十九世紀下半葉出現一些尼泊爾語文學作品,包括Sundarananda Bara著的《Adhyatma Ramayana》(1833),Birsikka,一個佚名民間故事合集,以及Bhanubhakta著的Ramayana。同時也有一些翻譯自梵文的作品,及聖經。尼泊爾語與北印度語很近似,但稍顯保守,來自波斯語和英語的藉詞少於北印度語,較多的詞源自梵語。現今,尼泊爾語一般使用天城體字母。Bhujimol是一種尼泊爾原創的文字。一般地説,尼泊爾語和克什米爾語及印度拉賈斯坦邦的地方語言相似(見克什米爾語、古吉拉特語)。
尼泊爾語語言特點
尼泊爾語的語音仍保留着古代印度語言的某些重要特點;比如它仍有捲舌音uh(駱駝,孟加拉語作)和濁送氣音bhat(飯,孟加拉語、古吉拉特語也作bhat,但克什米爾語作bat)。由於尼泊爾全國過半數人口使用藏緬語言,尼泊爾語受藏緬語言的影響很深,尤其在詞彙方面。尼泊爾語的文字採用天城體字母。
尼泊爾語一般使用天城字母。Bhujimol是一種最古老的尼泊爾本地文字。
19世紀下半葉出現一些尼泊爾語文學作品,包括 Sundarananda Bara 著的《Adhyatma Ramayana》(1833),《Birsikka》是一個佚名民間故事合集。同時也有一些翻譯自梵文的作品,例如Bhanubhakta翻譯了《Ramayana》。《聖經》也被翻譯成了尼泊爾語。
這種語言在尼泊爾語中的發音為“Khaskura”,並有過不同的名稱。英文為“Nepali”或“Nepalese”,也叫被做“廓爾喀語”——廓爾喀人(尼泊爾的主要居民)的語言,其他名字還有“Parbatiya”,意思是山區人民使用的語言。
尼泊爾語短語示例
mero nām Roshan Humagai ho. मेरो नाम रोशन हुमागाई हो। — 我的 名字 Roshan Humagai 是 — 我的名字是 Roshan Humagai。
khānā khāne ṭhāũ kahā̃ cha? खाना खाने ठाउँ कहाँ छ? — 吃 東西 地方 哪裏 在 — 在什麼地方吃東西?
kāṭhmāḍaũ jāne bāṭo dherai lāmo cha. काठ्माडौँ जाने बाटो धेरै लामो छ।— 加德滿都 去的 路 非常 長 — 去加德滿都的路非常長。
nepālmā baneko. नेपालमा बनेको। — 尼泊爾 在 製造 — 尼泊爾製造。
ma nepālī hũ. म नेपाली हुँ। — 我 尼泊爾人 是 — 我是尼泊爾人。
pugyo. पुग्यो। — [它] 到達/充分 — 這足夠了。
尼泊爾語國際應用
每個人生來在尊嚴與權力上就是平等與自由的,他們被賦予善心,應當互相間都如同兄弟般共處。
香港尼泊爾文週報《Sunrise Weekly Hong Kong》
香港的尼泊爾人主要是港英時期的駐港“啹喀兵”及其親人,主要聚居於元朗錦田及九龍油麻地。港英時期,香港電台會定期播放尼泊爾語節目,後隨着啹喀兵團解散而停播。2004年,民政事務總署和新城電台合辦了一個尼泊爾語節目《Harmo Sagarmatha》。香港的尼泊爾社羣辦有兩份週報,一份是在元朗出版的《The Everest》,一份是油麻地出版的《Sunrise Weekly HongKong》。
尼泊爾語日常用語
英語 | 尼泊爾語 |
---|---|
स्वागतम् (swagatam) | |
Hello (General greeting) | नमस्ते (namaste) |
तपाईंलाई कस्तो छ? (tapaaii lai kasto cha?) तिमीलाई कस्तो छ? (timi lai kasto cha?) | |
Reply to 'How are you?' | मलाइ सन्चै छ । तपाईलाई नि? (malaai sanchai cha. tapaaiilaaii ni?) |
लामो समयसम्म हराउनु भयो नी! (lamo samaya samma haraunu bhayo ni!) | |
तपाईंको नाम के हो? (tapaaiiko naam ke ho?) तिम्रो नाम के हो? (timro naam ke ho?) | |
My name is ... | मेरो नाम ... हो (mero naam ... ho) |
Where are you from? | तपाईकी घर काहाँ हो? (tapaaiikii ghara kaaham ho?) |
I'm from ... | मेरो घर ... हो (mero ghara ... ho) |
तपाईलाई भेटेर खुशी लाग्यो (tapaaiilaaii bhetera khushii laagyo) | |
(Morning greeting) | शुभ प्रभात (subha prabhat) |
(Afternoon greeting) | नमस्कार (namaskar) |
(Evening greeting) | शुभ सन्ध्या (subha sandhya) |
शुभ रात्री (subha ratri) | |
(Parting phrases) | नमस्ते (namaste) |
Good luck! | शुभ कामना (subhakamana) |
Cheers! Good Health! (Toasts used when drinking) | शुभ कामना (subhakamana) |
शुभ दिन (subha din) | |
Bon appetit / Have a nice meal | राम्ररी खानु होला (ramrari khanu hola) |
Bon voyage / Have a good journey | शुभ-यात्रा (shubha yatra) |
I understand | मैले बुझेँ (maile bujhaam) |
मैले बुझिन (maile bujhina) | |
हो (ho) | |
होइन (hoena) | |
शायद (saayad) | |
मलाई थाहा छैन (malaaii thaahaa chaina) | |
Please speak more slowly | बिस्तारै भन्नुस् (bistaarai bhannus) |
Please say that again | फेरि भन्नुस् (pheri bhannus) |
Please write it down | कृपया लेख्नुहोस् (kripaya lekhnuhos) |
Do you speakNepali? | के तपाइ नेपाली बोल्नुहुन्छ? (ke tapain nepali bolnuhunchha?) |
Yes, a little (reply to 'Do you speak ...?') | हजुर, अलि अलि बोल्छु (hajur, ali ali bolchhu) |
Speak to me inNepali? | म सँग नेपालीमा बोलनुस। (ma sanga nepali ma bolnus) |
How do you say ... inNepali? | तपाइले नेपालीमा .... लाइ कसरी भन्नुहुन्छ? (tapain le nepalima ... lai kasari bhannu hunchha? |
माफ गनुस् (maapha ganus) | |
How much is this? | यो कति हो? (yo kati ho) |
माफ गनुस् (maapha ganus) | |
धन्यवाद (dhanyabad) | |
Reply to thank you | no equivalent |
Where's the toilet? | शौचालय कता छ? (sauchalaya kata chha) |
This gentleman will pay for everything | यहाँ हरेकचिजको भुक्तानी गर्नुहुन्छ। (yaha harekchijko bhuktani garnuhunchha) |
This lady will pay for everything | उहाँले हरेकचिजको भुक्तानी गर्नुहुन्छ। (uhale harekchijko bhuktani garnuhunchha) |
Would you like to dance with me? | के तपाइ मसँग नाच्न चाहनुहुन्छ? (ke tapain masanga nachna chahanuhunchha) |
म तपाइलाइ माया गर्छु। (ma tapainlai maya garchu) | |
चाँडै निको हुनुहोस् (chadai niko hunuhos) | |
Leave me alone! | मलाइ एक्लै छोड्नुहोस (malai eaklai chodnuhos) |
सहयोग गर्नुस् (sahayao garnus) | |
Fire! | आगो बाल्नुस् (aago balnus) |
रोक्नुहोस् (roknuhos) रोकिनुहोस् (rokinuhos) | |
Call the police! | प्रहरी बोलाउनुहोस् (prahari bolaunuhos) |
Christmas and New Year greetings | क्रस्मसको शुभकामना तथा नयाँ वर्षको शुभकामना (krismas ko subhakamana tatha nayabarsha ko subhakamana) |
Birthday greetings | जन्मदिनको शुभकामना! (janmadinko shubhakamana) |
One language is never enough | एउटामात्र भाषा कहिल्यै पर्याप्त हुँदैन। (euṭāmātra bhāṣā kahilyai paryāpta huṃdaina) |
My hovercraft is full of eels Why this phrase? | - |