複製鏈接
請複製以下鏈接發送給好友

卡西語

鎖定
卡西語(原:Khasi,印地語:खासी भाषा,英語:Khasi)是印度梅加拉亞邦主要語言之一,屬南亞語系卡西語族,與捫達語族(Munda)語言關係較近。 [1] 
中文名
卡西語
外文名
खासी भाषा
1. 卡西語曾使用以孟加拉字母為基礎的文字,現在已轉用拉丁化字母。最新的正字法包含ï和ñ兩個特殊字母。
卡西語的語言類型屬偏孤立型,詞形變化極少。
2. 名詞
名詞有性、數的語法範疇。
名詞分為陽性和陰性,從詞形上無法區分性,通過加在名詞前的冠詞表示,陽性加“u”,陰性加“ka”。兩個冠詞同時起到定指的作用。例如:
陽性
u khynnah男孩,u samla小夥子,u briew男人/人,u kun兒子,u ksew狗,u kulai馬,u syntiew花,u tyllai繩,u masilur公牛,u bsein蛇,u khnam箭,u dkhiew螞蟻,u klew雄孔雀,u jingthung穀物,u nongialam首領,u nongtuh賊,u lum山
陰性
ka masi母牛,ka sim鳥,ka lieng船,ka shatri傘,ka juti鞋,ka tupia帽子,ka ksing鼓,ka miaw貓,ka kot書,ka para妹妹,ka kmie媽媽,ka pyrthei地球,ka ri國家,ka wah河流,ka um水,ka iing家,ka sngi太陽,ka diing樹,ka kti手,ke met身體,ke lher風
名詞的數是在名詞前加“ki”,不區分陰陽性。例如:
u khynnah男孩 - ki khynnah
ka kitap書 - ki kitap
3. 代詞
卡西語代詞有人稱代詞、關係 代詞、指示代詞等。
-人稱代詞
nga 我,me你(陽性)/pha你(陰性),u他/ka她,ngi我們,phi你們,ki他們
上述代詞前可加前綴ma-表示反身。如:manga我自己,mame你自己,mau他自己。
-關係代詞
uba誰、什麼(陽性)、kaba誰、什麼(陰性)、kiba誰、什麼(複數)
例如:
u samla uban pang 生病的小夥
ka khynthei kaba shong ha kata ka iing 住在那座房子裏的女人
-指示代詞
une這(陽性)、kane這(陰性)、kine這些、uta那(陽性)、kato/kata那(陰性)、kita那些(遠指)、kito那些(近指)
4. 形容詞
卡西語形容詞修飾名詞時一般置於名詞之後,也可置於名詞前。例如:
u kulai balih 白馬
u lum bakhraw 大山
bakhlain u briew 強壯的男人
bajerong ka diing 高的樹
上述形容詞詞頭的“ba-”是構詞前綴,將副詞或動詞變為形容詞。
形容詞有比較級和最高級。比較級是在詞綴與詞幹間插入kham“較為”,最高級是在形容詞後加“kham tam”、“tam”。例如:
bakhraw大的 - ba kham khraw較大的 - bakhraw (kham) tam最大的
bajilliw深的 - ba kham jilliw較深的 - bajilliw (kham) tam 最深的
5. 數詞
基數詞(1 - 10):uwei, ar, lai, saw, san, hinrew, hiniew, prah, khyndai, shipew
序數詞(1st - 10th):shisin, arsin, laisin, sawsin, sansin, hinrewsin, hiniewsin, prahsin, khyndaisin, shipewsin
6. 動詞
卡西語動詞沒有形態變化,通過在詞前·添加助詞表示時態、能願、狀態等。
-時態
(1)現在時沒有標誌,動詞本身就可以表示。如:
Phi tip ia kaJoimoti?
你認識Joimoti嗎?(tip“認識”)
Nga sah ha Gauhati.
我住在Gauhati.(sah“住,生活”)
有時也可以加“dang”表示動作正在進行或保持某種狀態。如:
Ki dang im?
他們健在嗎?(im“活着”)
U dang shong skul.
他在學校裏。(shong“坐,在”)
(2)過去時標誌是“la”。如:
U la leit sha iing.
他回了家。(leit“去”)
U kulai u la phet sha lum.
馬往山裏跑去了。(phet“跑”)
(3)將來時標誌是“un/’n”。如:
U khynnah un shong kulai.
男孩將坐到馬上。(shong“坐,在”)
Phi’n iohih ia la ka kymi. 你將會見到你的媽媽。(’n為un的縮略形式,加在前面以元音結尾的詞之後,將來時標誌)
-能願
在動詞前加“lah”或者“nang”表示“能夠”。如:
U nang hikai bha eh.
他能教得很好。(hikai“教”)
Nga lah ban ioh dohkha na iew?
我能從市場裏買到魚嗎?(ioh“得到”,ban加在動詞詞幹前表示不定式)
Nga lah ban iarap ia phi?
我能幫你嗎?(iarap“幫助”)
7.介詞
卡西語有非常豐富的介詞表達各種語法關係及意義,簡要列舉如下:
(1)sha:朝向,往
Ki la leit sha iew.他們去了市場。
Ki sinu ki la her sha jerong. 鳥兒飛向天空。
(2)ha:在,在裏面
Don shibun ki briew ha ri Khasi. 在卡西有許多人。
U saheb u don ha iing. 那位先生在家裏。
(3)ia:表示對象
Ai ka kitap ia u. 把書給他。
U Rolamo u la ai ia nga kane ka kot. Rolamo把這本書給了我。
Khot ia u Jadu ha iing jong ngi. 邀請Jadu來我們家。
(4)da:表示手段,工具
U siim u la jop ia u da ka bor. 國王靠武力征服了他。
U la bat ia u da la ka kti. 他用手緊緊抓住了他。
(5)bad:和……
U don bad nga. 他和我在一起。
U la leit bad u la kypa. 他和他爸爸一起去了。
(6)jong、lab:表示所屬
ka kitap jong nga 我的書
Nga la inthu ia la u kypa. 我告訴了我爸爸。
Phi’n iohih ia la ka kymi. 你將會見到你的媽媽。
參考資料