複製鏈接
請複製以下鏈接發送給好友

塔加洛語

鎖定
塔加洛語也稱 [1]  他加祿語,在語言分類上是屬於南島語系印度尼西亞語族,主要被使用於菲律賓。被稱為菲律賓官方語言的“菲律賓語”,正是以塔加洛語作為主體而發展出來的。
根據菲律賓政府2000年所進行的人口普查資料,在總數76,332,470的菲律賓人當中,有21,485,927人是以塔加洛語作為母語的,比重約為28%。此外,還有將近5000萬的其他菲律賓人,則是以塔加洛語作為第二語言。在菲律賓的將近170種本土語言中,塔加洛語是唯一具有官方語言地位的一個語言。
中文名
塔加洛語
外文名
Tagalog
別    名
他加祿語
主要使用地區
菲律賓
語言分類
南島語系的馬來-波利尼西亞語族
母語人數
21,485,927人

塔加洛語基本介紹

塔加洛語/他加洛語/塔加洛語/他加祿語
流行於:菲律賓
使用人數:2200萬人(母語);5000萬人(第二語言)
排名:58
語系:南島語系
印度尼西亞語族
美索菲律賓語言
中菲律賓語言------塔加洛語
塔加洛語又譯為“他加洛語”,“他加祿語”。在語言分類上是屬於南島語系的印度尼西亞語族,主要被使用於菲律賓。被當成是菲律賓國語及官方語言之一的所謂“菲律賓語”(Filipino),正是以塔加洛語作為主體而發展出來的。
根據菲律賓政府2000年所進行的人口普查資料,在總數為76,332,470的菲律賓人當中,有21,485,927人是以塔加洛語作為母語的。此外,還有將近5000萬的其他菲律賓人,則是以塔加洛語作為第二語言。在菲律賓將近170種的本土語言中,塔加洛語是唯一具有官方語言地位的一個語言。

塔加洛語來歷

在塔加洛語中,“taga”是“本地人(native)”的意思,而“log”則是“河流”的意思,所以,“Tagalog”原本的意思是“住在河濱的居民”。在西班牙人於16世紀佔領菲律賓以前,並不存在任何和塔加洛語相關的文字紀錄,因此,我們對塔加洛語的起源和發展歷史,並不是真的很清楚。不過,有某些語言學家推測,和也被歸類為“中菲律賓語”的其他語言一樣,塔加洛語可能也是發源於民答那峨島(Mindanao)的東北部或維薩亞羣島(Visayas)的東部。第一本用塔加洛語所寫的書籍,似乎是在1593年所出版的《基督教義》(Doctrina Cristiana)這本書。這本書總共出了三種不同的版本,一個是用西班牙語寫作的,另外兩種版本則都是用塔加洛語寫作的,一個是用稱之為“貝貝因”(Baybayin)的書寫系統,另外一個則是採用拉丁字母的書寫系統。

塔加洛語分類

在塔加洛語的發展過程當中,由於語言接觸的結果,它從其他語言當中吸收了不少語彙,比如説西班牙語、福建閩南話、英語、馬來語、梵文(經由馬來語)、阿拉伯語(經由馬來語和西班牙語)、以及在菲律賓呂宋島所使用的“卡片片甘語”(Kapampangan,屬於“北菲律賓語言”),都對塔加洛語字彙的形成有相當程度的影響力(Wikipedia 2005a)。雖然塔加洛語受到不少外來語的影響,但是,對語言學家而言,該語言仍舊呈現相當明晰的南島語言特質,和馬來語、印尼語、乃至台灣南島語言,都有親緣關係(Wikipedia 2005a)。更進一步地説,塔加洛語屬於“南島語系”、“美索菲律賓語言”中的“中菲律賓語言”,和呂宋島東南方之比可半島(Bicol Peninsula)以及呂宋島和民答那峨島之間之維薩亞羣島所使用的語言 --- 比如説比口語(Bikol)、西樂給儂語(Hiligaynon)、瓦瑞瓦瑞語(Waray-Waray)、以及宿霧語 --- 都有更接近的關係(Wikipedia 2005a)。

塔加洛語演變

塔加洛語分佈

使用塔加洛語的人,主要是分佈在呂宋島的中部和南部,包括大馬尼拉區、馬尼拉以北的5個省份、以及馬尼拉以南的6個省份。此外,位於呂宋島南部的盧邦島馬林杜克島、以及民都洛島的北部和東部,也都有塔加洛語的使用人口(Wikipedia 2005a;李林2000)。

塔加洛語發展歷史

1935年,新當選該年成立之“菲律賓自治政府”總統的奎松(Manuel L. Quezon),在菲律賓憲法第14條第3項中加上了所謂的“國語條款”:“……國會應該在某一個既存之本土語言(one of the existing native languages)的基礎上,盡最大努力發展出一個國家語言……”(引自Belvez 2002) 。在成立了一個特別的委員會經過一番研究以後,有8個使用人口在100萬人以上的“主要”語言成為菲律賓國家語言的候選對象。後來,只剩下兩個語言成為最後的競爭者,一個是宿霧語,另一個則是塔加洛語(Rubino 1998)。宿霧語是當時菲律賓使用人口最多的一個本土語言,主要使用於維薩亞羣島的宿霧島薄荷島(Bohol)、內格羅斯島萊特島西部、以及民答那峨島的北部(Wikipedia 2005b)。塔加洛語雖然在使用人數上佔第二位,但卻是大馬尼拉地區的主要語言。後來該委員會選擇了塔加洛語當成菲律賓發展中之國家語言的基礎。
1937年,奎松總統宣佈塔加洛語為菲律賓的國語。
1940年,塔加洛語開始在菲律賓所有的學校中傳授。
1946年7月4日,菲律賓正式從美國手中宣佈獨立,塔加洛語也才正式成為菲律賓的國語。從1961年到1987年,塔加洛語也被稱之為“菲律賓語”(Pilipino)。
1987年以後,“菲律賓語”的拼法又改成“Filipino”(Wikipedia 2005a)。

塔加洛語國際音標

塔加洛語元輔音

元音:
字母
讀法
字母
讀法
a
[a]
ai
[ai̯]
i
[i]
au
[au̯]
u
[u]
ou
[ɔu̯]
e
[ɛ]


o
[ɔ]


輔音:
字母
讀法
字母
讀法
b
[b]
f
[f]
p
[p]
h
[x]~[h]
g
[g]
m
[m]
k
[k]
n
[n]
dy
[d̠ʲ]~[dʑ]
ny
[n̠ʲ]
ty
[t̠ʲ]~[tɕ]
ng
[ŋ]
s
[s]
r
[r]
z
[z]
sy
[s̠ʲ]~[ɕ]
l
[l]
t
[t]
ly
[l̠ʲ]
ts
[ts]
w
[w]
y
[j]

塔加洛語齶音化

ty [t̠ʲ]→[tɕ] dy [d̠ʲ]→[dʑ] sy [s̠ʲ]→[ɕ] ly [l̠ʲ] ny [n̠ʲ]
其他
by [bʲ] fy [fʲ] gy [ɡʲ] hy [ɦʲ] ky [kʲ]
my [mʲ] py [pʲ] ry [rʲ] vy [vʲ] zy [z̠ʲ]→[ʑ]

塔加洛語外來詞語

塔加洛語
意義
來源
原語言中的寫法
dasál
祈禱
西班牙語
rezar
kabayo
西班牙語
caballo
silya
椅子
西班牙語
silla
kotse
車子
西班牙語
coche
sabón
肥皂
西班牙語
jabón
lumpia
福建閩南話
syopaw
肉包
福建閩南話
pansít
一種用來煮湯或湯麪的包餡食物
福建閩南話
susì
鑰匙
福建閩南話
鎖匙
kuya
哥哥
福建閩南話
哥仔(哥亞)
ate
姊姊
福建閩南話
bakyâ
福建閩南話
木履
hikaw
耳環
福建閩南話
耳鈎
bihon
米粉
福建閩南話
米粉
dyinseng
人蔘
人蔘
madyong
麻將
北京話
麻將
tulong
幫助
馬來語
tolong
tanghali
下午
馬來語
tengah hari
dalamhatì
不幸
馬來語
dalam + hati
luwalhatì
榮譽
luar + hati
duryán
榴蓮
馬來語
durian
rambutan
馬來語
rambutan
saráp
好吃的
馬來語
sedap
nipa
聶帕櫚
馬來語
nipah
ratan
馬來語
rotan
batik
batik
gamelan
印尼等的)木琴
爪哇語

lahar
爪哇語
lemah
salitâ
説話
梵文
चरितँ
balità
新聞
梵文
वार्ता
alak
酒類飲料
波斯語
الكل
turban
纏頭巾
dulband،دلبند
mangga
芒果
泰米爾語
mankay
bagay
東西
泰米爾語
/vakai/
salamat
謝謝
阿拉伯語
سلامة
Islam
回教
阿拉伯語
إسلام
sultan
素檀
阿拉伯語
سلطان
katól
蚊香
日語
katōru
bakit
為什麼
obakit
akyát
卡片片甘語
akyát
at
和卡
卡片片甘語
at
kiwi
奇異果
馬來語

yukulele
尤克裏裏琴
夏威夷語

tabu
禁忌
馬來語
tabu
tatu
刺青
馬來語
tatu
資料來源:改寫自Wikipedia (2005a)

塔加洛語註釋

採用“塔加洛語”這個漢文譯名的有楊聰榮(2001)、康福旅行社股份有限公司(nd)等。採用“他加祿語”這個漢文譯名的則有李林(2000)。

塔加洛語日常用語

塔加洛語生活用語

英語
塔加洛語
Welcome
Maligayang pagdating
Hello
Mabuhay!
How are you?
I'm fine
Kumusta?
Mabuti po naman
Long time no see
Tagal na ah! Long time no see!
What's your name?
My name is ...
Ano po ang pangalan nila?
Ako po si ...
Where are you from?
I'm from ...
Taga saan po sila?
Taga ... ako
Pleased to meet you
Kinagagalak kong makilala ka
Good morning
Magandang umaga po
Good afternoon
Magandang hapon po
Good evening
Magandang gabi po
Goodbye
Paálam
Good luck
Suwertehin ka sana
Cheers/Good health!
Mabuhay!
Have a nice day
Magandang araw sa'yo!
Bon appetit
Tayo'y magsikain
Bon voyage
Maligayang paglalakbáy!
I don't understand
Hindi ko naiintindihan
Please speak more slowly
Pwede mo bang bagalan ang iyong pagsasalita?
Please write it down
Pakisulat mo naman
Do you speak Tagalog?
Yes, a little
Nagsasalita ba kayo ng Tagalog?
Nagsasalita ako ng kaunti lamang
How do you say ...
in Tagalog?
Paano mo sabihin ang ... sa tagalog?
Excuse me
Ipagpaumanhin ninyo ako!
How much is this?
Magkano ho ito?
Sorry
Ipagpaumanhin ninyo ako!
Thank you
Not at all
Salamat po
Wala pong anuman
Where's the toilet?
Nasaan ang kasilyas
This gentleman/lady
will pay for everything
Siya na po ang magbabayad ng lahat
Would you like to
dance with me?
Sayaw tayo?
I miss you
Hanap-hanap kita
I love you
Mahal kita
Get well soon
Magpagaling ka na, ha
Leave me alone!
Iwanan mo ako mag-isa!
Help!
Fire!
Stop!
Saklolo!
Sunog!
Para!
Call the police!
Tumawag ka ng pulis!
Merry Christmas
and Happy New Year
Maligayang Pasko
Happy Easter
Maligayang pasko ng pagkabuhay
Happy Birthday
Maligayang bati sa iyong kaarawan
One language is never enough
Hindi sapat ang isang wika lamang
My hovercraft
is full of eels
Puno ng palos ang aking hoberkrap/hovercraft

塔加洛語數詞


基數詞


塔加洛語
西班牙語
序數詞
0
wala / sero
cero

1
isa
uno
ika-isa
2
dalawa
dos
ikalawa
3
tatlo
tres
ikatlo
4
apat
cuatro
ika-apat
5
lima
cinco
ikalima
6
anim
seis
ika-anim
7
pito
siete
ikapito
8
walo
ocho
ikawalo
9
siyam
nueve
ikasiyam
10
sampu
diez
ikasampu
11
labing-isa
once
ikalabing-isa
12
labing-dalawa
doce
ikalabindalawa
13
labing-tatlo
trece
ikalabintatlo
14
labing-apat
catorce
ikalabing apat
15
labing-lima
quince
ikalabing lima
16
labing-anim
dieciseis
ikalabing anim
17
labing-pito
diecisiete
ikalabimpito
18
labing-walo
dieciocho
ikalabing walo
19
labing-siyam
diecinueve
ikalabing siyan
20
dalawampu
veinte
ikadalawampu
21
dalawampu't isa
veintiuno

22
dalawampu't dalawa
veintidós

23
dalawampu't tatlo
veintitrés

24
dalawampu't apat
veinticuatro

25
dalawampu't lima
veinticinco

26
dalawampu't anim
veintiséis

27
dalawampu't pito
veintisiete

28
dalawampu't walo
veintiocho

29
dalawampu't siyam
veintinueve

30
tatlumpu
treinta

40
apat-na-pu
cuarenta

50
limampu
cincuenta

60
anim-na-pu
sesenta

70
pitumpu
setenta

80
walumpu
ochenta

90
siyam-na-pu
noventa

100
isang daan
ciento

115
isang daan, labing-lima


145
isang daan, apat-na-pu't lima


200
dalawang daan
dos cientos

300
tatlong daan
tres cientos

400
apat-na-daan
cuatro cientos

500
limang daan
quinientos

600
anim-na-raan
seis cientos

700
pitong daan
siete cientos

800
walong daan
ocho cientos

900
siyam-na-raan
nueve cientos

1,000
isang libo
mil

10,000
sampung libo
dies mil

1 million
isang milyon
millón

參考資料
  • 1.    吳傑偉,史洋.基礎菲律賓語:北京大學出版社,2017.08